Nhiều người mơ đến Mỹ để đổi đời, nhưng với người nhập cư bất hợp pháp, cuộc sống nơi đây lại đầy bất ổn, sợ hãi và thiệt thòi – khác xa giấc mơ họ từng tưởng tượng.
Mỹ là giấc mơ của hàng triệu người trên thế giới – đất nước của cơ hội, tự do và sự đổi đời. Nhưng không phải ai cũng đến Mỹ bằng con đường hợp pháp. Nhiều người chọn cách vượt biên, ở lại quá hạn visa, hoặc sử dụng giấy tờ giả để mưu cầu một cuộc sống tốt hơn. Tuy nhiên, cuộc sống của người nhập cư bất hợp pháp tại Mỹ lại là một hành trình đầy gian nan, lo lắng và hạn chế – khác xa với hình ảnh hào nhoáng mà nhiều người tưởng tượng.
Vậy cụ thể cuộc sống đó khác biệt thế nào? Họ đối mặt với những gì hàng ngày? Bài viết này sẽ cho bạn cái nhìn thực tế và chi tiết hơn.
Không giấy tờ = Không có quyền
Người nhập cư bất hợp pháp tại Mỹ không có thẻ xanh, không có số an sinh xã hội (Social Security Number – SSN), cũng không có giấy phép lao động (EAD). Điều này đồng nghĩa với việc họ không được hưởng các quyền lợi cơ bản như:
- Không được làm việc hợp pháp
- Không thể xin bảo hiểm y tế chính thống
- Không được nhận trợ cấp thất nghiệp, an sinh xã hội
- Không thể vay ngân hàng, không có tín dụng hợp pháp
Họ gần như sống “ngoài lề pháp luật” – không thể lên tiếng nếu bị bóc lột, bị bạo hành hay gặp rủi ro, vì sợ bị phát hiện và trục xuất.
Việc làm không ổn định, thu nhập thấp
Phần lớn người nhập cư bất hợp pháp phải làm những công việc tay chân, nặng nhọc, lương thấp và không có hợp đồng lao động:
- Làm vườn, rửa chén, dọn vệ sinh, trông trẻ, xây dựng
- Làm việc 10–12 tiếng/ngày, không có nghỉ phép hay bảo hiểm
- Lương thường dưới mức tối thiểu (dưới $10/giờ)
Vì không có quyền hợp pháp, họ dễ bị bóc lột, không được trả lương đầy đủ hoặc bị đuổi việc bất ngờ mà không thể kiện tụng.
Sống trong sợ hãi thường trực
Người nhập cư không giấy tờ luôn sống trong trạng thái lo lắng:
- Sợ bị cảnh sát kiểm tra giấy tờ bất ngờ
- Sợ bị bắt khi đi đường, vào bệnh viện, hoặc thậm chí khi đưa con đi học
- Sợ bị trục xuất, phải rời xa gia đình và quay về vạch xuất phát
Họ thường hạn chế di chuyển, tránh những nơi có cảnh sát hoặc yêu cầu xuất trình ID. Nhiều người thậm chí sống hàng chục năm ở Mỹ mà chưa bao giờ đi du lịch nội địa hay thăm người thân ở bang khác vì sợ bị phát hiện.
Không được đoàn tụ gia đình dễ dàng
Nếu một người sống bất hợp pháp tại Mỹ, họ không thể bảo lãnh người thân sang đoàn tụ. Thậm chí, nếu đã có con sinh tại Mỹ (quốc tịch Mỹ), cha mẹ vẫn không có quyền ở lại hợp pháp nếu không có hình thức hợp pháp hóa phù hợp như kết hôn với công dân Mỹ hoặc được luật cải cách nhập cư hỗ trợ.
Họ sống trong cảnh gia đình bị chia cắt: một người ở Mỹ, phần còn lại ở quê nhà, không biết bao giờ mới được đoàn tụ.
Rào cản trong giáo dục và y tế
Con của người nhập cư bất hợp pháp (nếu sinh ở Mỹ) vẫn được đi học như học sinh bình thường. Tuy nhiên, cha mẹ thì không thể tiếp cận giáo dục hoặc y tế một cách đầy đủ:
- Không thể học đại học công lập với mức học phí thấp vì thiếu SSN
- Không được bảo hiểm Medicaid (trừ trường hợp khẩn cấp)
- Nếu bị bệnh, chi phí khám chữa bệnh vô cùng đắt đỏ, dễ khiến cả gia đình phá sản
Nhiều người sống chung với bệnh mãn tính nhưng không dám đi khám, chỉ vì sợ bị phát hiện hoặc không đủ tiền.
Mặt tích cực hiếm hoi: Cộng đồng hỗ trợ
Dù cuộc sống khó khăn, nhiều người nhập cư bất hợp pháp vẫn tìm thấy niềm an ủi trong cộng đồng người nhập cư cùng hoàn cảnh. Các tổ chức phi lợi nhuận, nhà thờ, nhóm thiện nguyện và các cộng đồng sắc tộc thường cung cấp:
- Thực phẩm miễn phí
- Dạy tiếng Anh miễn phí
- Hướng dẫn pháp lý cơ bản
- Hỗ trợ y tế khẩn cấp
Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, không thể thay thế cho một hệ thống quyền lợi chính thống.
Mọi thắc mắc liên quan đến Chương trình đầu tư định cư EB-5 và dự án EB-5 River Oak, xin vui lòng liên hệ 0938613062 hoặc vietnam@latourlaw.com.
LatourLaw P.A – Văn phòng luật di trú Mỹ tốt nhất năm 2025
